Martutene
Saizarbitoria
guztiak daude Martutenen: dorpezia
afektiboak zerrendatu eta emakumezkoen barne gogo ustez zundaezinean arrakastaz
murgiltzeko gai dena; euskal gatazka deritzon hori denboran aurrera eta atzera,
ezker eskuin eta alderik alde haztatzen dakiena; nazionalismoaz arduratzen dena (“Abaituari ez
dio onik egiten euskal nazionalista ez direlako beren buruak, bestelako meritu
barik, kosmopolita eta ilustratutzat dituztenak”)... Saizarbitoria guztiak daude Martutenen, saiogilea eta nobelista, eta
baita bere obraren autoexegesia egiten duena ere, sotilki eta hirugarrenen
bidez, inork ausarkeria eta neke hori hartzerik nahi ez balu bezala. Max
Frisch-en lana laudatzeko hitzik gehienek balio dute harentzat ere: “La
historia de la literatura cometería un grave error si no le viera como un
pensador”.